Пәтерді қайта жобалау. Заңды түрде қалай жасауға болады?

Пәтеріңіздегі күрделі жөндеу айыппұлға айналуы мүмкін. Мұның бәрі түбегейлі қайта жобалау бастағанда, баспана иесі «мен өз үйімде қалағанымды істеймін» қағидаты бойынша әрекет етсе орын алады. Дегенмен, бұл мәселеге қатысты нақты ережелер бар. Пәтерді қайта жоспарлауды қалай заңды түрде жасауға және рәсімдеуге болатынын Қарағанды облысының мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасының басшысы Қайрат Қамзин түсіндіріп берді.

ПӘТЕРДІ ҚАЙТА ЖОБАЛАУҒА НЕ ЖАТАДЫ?

ҚР «Жеке және тұрғын үй құрылысы туралы» Заңы бойынша қайта жоспарлау – бұл техникалық паспортта көрсетілген пәтер параметрлерінің кез келген өзгерісі. Бұған қабырғаларды немесе бөлімдерді бұзу, бөлмелерді біріктіру, есіктерді ауыстыру, балконды ұлғайту, лоджияларды ұйымдастыру және тағы басқасы кіреді. Егер сіз өз пәтеріңіздің кеңістігін өзгертуді жоспарласаңыз, ҚР Ұлттық экономика министрінің 30.11.2015 жылғы №750 бұйрығымен бекітілген құрылыс саласындағы құрылыс салуды ұйымдастыру және рұқсат беру рәсімдерінен өту ережелерін оқып шығыңыз. Онда пәтерлерді қайта құру тәртібі көрсетілген. Мәселе, тірек және қоршау конструкцияларына әсер ете ме, жоқ па, соған байланысты болады.

ҚАЙ ЖЕРЛЕРГЕ ҚАЙТА ЖОСПАРЛАУДЫ ЖҮРГІЗУ РҰҚСАТ ЕТІЛЕДІ?

2012 жылы Құрылыс және ТКШ істері комитеті қолданыстағы ҚНжЕ-ге өзгерістер енгізді. Панельді үйлерде қайта құруға қатаң тыйым салынады. Панельді үйлерде жасауға болатын жалғыз нәрсе – кіріктірілген ағаш шкафтарды алып тастау, біріктірілген ваннаны ұйымдастыру үшін дәретхана мен ванна арасындағы қабырғаны бұзу. Кірпіш үйлерде қайта жоспарлауға рұқсат етіледі. Бірақ, процедураны сақтау керек. Маман емес адамға үйдің қай қабырғасы жүк көтеретінін және қайсысы ондай емес екенін анықтау қиын. Сондықтан, кеңес алу үшін сәулетшіге жүгінген жөн. Ол сәулет жобасын дайындауға көмектеседі.

ҚАНДАЙ ЖАҒДАЙЛАРДА ПӘТЕРДІ ҚАЙТА ЖОСПАРЛАУҒА РҰҚСАТТАМА ҚАЖЕТ БОЛАДЫ?

Егер қайта құру тірек және қоршау конструкцияларының өзгеруімен байланысты болса, жұмыс үшін жергілікті атқарушы органның рұқсаты қажет болады. EGov порталы арқылы сіз сәулет және қала құрылысы бөліміне өтінім жолдайсыз. Өтінішке: құқық белгілейтін құжат (жекешелендіру, сатып алу/сату, сыйға тарту шарты және тағы басқа) техникалық паспорт, реконструкциялауға арналған эскиздік жоба қоса беріледі. Шешім 15 жұмыс күні ішінде тегін беріледі. Үй-жайды күрделі жөндеу немесе қайта жабдықтау кезінде қабырғалас көршілердің мүдделерін қозғаған кезде олардың жазбаша келісімі талап етіледі. Егер өзгерістер кондоминиум объектісінің ортақ мүлкіне қатысты болса, үй-жайлар (пәтерлер) меншік иелерінің хаттамасы қажет. Егер бұл мүгедек адам үшін арбамен еркін жүру үшін жасалса, онда рұқсат беріледі. Егер тірек конструкцияларына ешқандай әсер етпесе, ЖАО рұқсаты талап етілмейді. Сіз дәлізді немесе бөлмені кеңейтіп, дәретхана мен ванна арасындағы қабырғаны алып тастағыңыз келеді делік. Бұл жағдайда техникалық жоба жеткілікті, сараптама қажет емес. Меншік иесінің өзі үй-жайды өзгерту туралы шағын актіні ресімдейді және оны ХҚКО-да тіркейді. Егер сіз балконды қайта жасасаңыз…

Бірінші кезекте өзгерістерді сәулет және қала құрылысы органдарымен келісу қажет. Қайта құрудың эскиздік жобасын ұсыныңыз. Егер бізге заңсыз қайта құру туралы шағым түссе, біз тексеру жүргіземіз. Қайта жоспарлауды және пайдалануға беруді бақылау Күрделі өзгерістер болған жағдайда жұмыс басталар алдында МСҚБ-ны қажетті құжаттарды қоса бере отырып, белгіленген нысан бойынша eGov порталы арқылы хабардар ету қажет. Қайта жоспарлау процесі авторлық және техникалық қадағалаумен қатар жүреді. Бұл міндетті. Сіз сертификатталған жеке сарапшыны таңдай аласыз. Нарықта мұндай мамандар көп. Егер тірек конструкциялары бұзылса, онда жобада беріктікті күшейту шаралары қажет. Пайдалануға беру туралы актіге тапсырыс беруші, техникалық қадағалау, авторлық қадағалау және құрылыс ұйымы қол қояды. Оның нысаны ҚР Инвестициялар және даму министрінің 24.04.2017 № 234, 235 бұйрығымен бекітілді. Рұқсатсыз қайта құру үшін қандай айыппұл салынады? Тұрғын үйдегі үй-жайларды заңсыз қайта жабдықтау және қайта жоспарлау үшін жауапкершілік ҚР «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодексінің 322-бабымен белгіленген:

– Жеке тұлғалар үшін – 30 АЕК;

– Лауазымды тұлғалар мен ШОБ субъектілері үшін, сондай-ақ, коммерциялық емес ұйымдар үшін – 90 АЕК;

– Орта бизнес субъектілері үшін – 150 АЕК;

– Ірі бизнес субъектілері үшін – 300 АЕК.

Егер қайта жоспарлауға байланысты ғимараттың тұрақтылығы немесе беріктігі зардап шексе, жеке тұлғалар үшін айыппұл – 80 АЕК, заңды тұлғалар үшін – 180-500 АЕК құрайды. Айыппұлдан бөлек, заң бұзушы бұзылған құрылымды қалпына келтіруге, яғни оны бастапқы күйіне келтіруге міндетті. 2022 жылы 1 АЕК 3 063 теңгені құрайды. Айта кету керек, 2021 жылы Қарағанды облысында пәтерлерді заңсыз қайта жоспарлаудың 12 фактісі анықталды. Салынған айыппұлдардың жалпы сомасы 752 586 теңгені құрады. Орташа алғанда, айына МСҚБ басқармасы тірек және қоршау конструкцияларының өзгеруімен пәтерлерді қайта құру туралы шамамен 45 хабарлама алады. 2021 жылы 1 331 хабарлама келіп түсті, 2022 жылдың қаңтар айында – 107 болды.

Облыс әкімінің баспасөз қызметІ.