Металлургтер ұстаханасы
Қарағанды индустриялық университеті – Қазақстанның металлургия саласындағы жетекші оқу орны. Бүгінде университет түлектері қазақстандық және шетелдік өнеркәсіптік кәсіпорындарда сұранысқа ие. Жартылай өнеркәсіптік металлургиялық және прокат жабдықтары, домна пеші мен конвертердің жұмыс істейтін үлгілері мен тәжірибелік алаңы бар университет үшін «Металлург күні» – ерекше мереке. Оны тек жұмысшы мамандығындағылар ғана емес, ғылым өкілдері де атап өтеді.
Өткен ғасырдың ортасында Орталық Қазақстанның индустриялды кешені қарқынды дамыды. Теміртаудағы қара металлургия алыбы – Қазақстан Магниткасы елдің тірегіне айналды.
Жаңа өндіріс үшін білікті кадрлардың қажеттігі университетке жан беріп, даму ерекшелігін айқындады. Жоғары оқу орны құрылған жылы алғашқылардың бірі болып ашылған металлургия факультеті – Теміртауға білікті жастарды жинады.
– Сол кезден бастап, металлургия саласы қарқынды дамыды. Өндірісте инновациялық технологиялар пайда болды. Озық әдістер енгізіліп, өнімді таңдауға сұраныс артты. Қарағанды индустриялық университеті алғаш 1963 жылы Қарағанды металлургиялық комбинаты жанында «ВТУЗ» зауыт ретінде ашылды. 2006 жылы Қарағанды индустриялық университеті болып қайта құрылды.
Жыл сайын жұмыс берушілер өз қызметкерлерінің біліктілігіне жоғары талаптар қояды. Университет ұжымы әрдайым қажетті ұстанымдарға сай болуы үшін білім беру бағдарламаларын үнемі жаңартып, толықтырып отырады. Сондықтан, оқу орнының соңғы 60 жылында оның кафедралары бірнеше рет қайта құрылып, оларға жаңа атау берілді. Бүгінде университетте кәсіби бағыттағы 12 зертхана бар, металлургия орталығы жұмыс істейді. Қазақстандағы жартылай өнеркәсіптік Металлургиялық және илектеу жабдықтары және домна пеші мен тәжірибелік-өнеркәсіптік алаңы бар жалғыз жоғары оқу орнында инженерлік бейіндегі зертхана жабдығы қолданылады, – дейді Қарағанды индустриялық университетінің проректоры Галина Александровна.
Бүгінгі таңда ҚарИУ металлургия саласындағы табысты мамандарды дайындай отырып, «Металлургия және металлтану» және «Металдарды қысыммен өңдеу» аталатын екі кафедра ашты. Университетте елімізге және әлемге танымал ғалымдар, жоғары білікті профессор-оқытушылар құрамы жұмыс істейді.
Сонымен қатар, студенттер мен оқытушылардың академиялық ұтқырлығы жоғары. Осы орайда оқу орны бүгінге дейін әлемнің 20 елінің университеттерімен 90-нан астам халықаралық шарт пен келісімдер жасады. Оның ішінде топ-1000 үздік құрамаға кіретін Times Higher Education (the) the Academic Ranking OA World Universities (ARWU) және QS World University Rankings (QS) бар. Атап айтсақ, Портсмут университеті, Мичиган мемлекеттік университеті, Стамбул техникалық университеті, Бауман атындағы Мәскеу мемлекеттік техникалық университеті және басқалары осы тізімде кездеседі.
Тәжірибе мен білім алмасу – маңызды мақсат. Халықаралық академиялық ұтқырлық әртүрлі елдердің зияткерлік элита өкілдеріне өздерінің жетістіктері туралы теориялық және практикалық ақпаратпен бөлісуге мүмкіндік береді.
Университет осы орайда «Qarmet» АҚ, «Қазақмыс» корпорациясы» АҚ, «Қазхром» АҚ, «QazTehna» ЖШС, «Орталық Азия Цемент» АҚ секілді ірі трансұлттық компаниялармен және өнеркәсіптік кәсіпорындармен байланысты күшейту бойынша тығыз жұмыс жүргізуде.
– Өткен аптада Білім берудегі сапаны қамтамасыз ету жөніндегі тәуелсіз қазақстандық агенттік (IQAA) Қазақстанның үздік жоғары оқу орындары – 2024 ұлттық рейтингін қорытындылады. Бұл жолы рейтингке 51 қазақстандық ЖОО қатысты. ҚарИУ үздік ондыққа кірді. Университет 25 бакалавриат бағдарламасы, 20 магистратура және 5 докторантура бағдарламасы бойынша мамандар дайындауда, – дейді техника ғылымдарының кандидаты, «Металлургия және металлтану» кафедрасының аға оқытушысы Николай Зобнин.
Николай Зобниннің айтуынша, кафедра бірнеше білім беру бағдарламалары арқылы рейтингтерде үнемі бірінші орынға шығады. Осы орайда университет үшін мамандарды даярлауда нарықтың заманауи қажеттіліктерін ескеру – маңызды. Өйткені, аталған тәсіл білімін қалай қолданып, қайдан жұмыс іздеу керектігін білмейтін жоғары білімі бар адамдарды емес, кәсіпқойларды дайындауға мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, ҚарИУ бүгінде металлургия өнеркәсібі үшін жаңа технологияларды құрып, оқу үдерісіне инновациялық технологияларды енгізу бойынша тәжірибелер ұйымдастыруда. Қазіргі уақытта университетте жалпы құны 883,1 млн. теңгені құрайтын 18 ғылыми жоба бар. Ғылыми зерттеулерді қаржыландыру 2023 жылы 301 миллион теңгеге дейін артқан.
60 жылдан астам уақыт ішінде Қарағанды индустриялық университеті мамандығы бойынша ғалым, өнеркәсіптік кәсіпорын басшылары, қоғам және мемлекет қайраткерлері атанған түлектер тобын дайындады.
12 зертханасы бар университеттің Металлургия орталығы, Құрылыс өндірісі ғылыми-зерттеу институты және Энергия үнемдейтін технологиялар және энергия аудиті орталығы да бар. Студенттері университет қорындағы 300 000 томға жуық ғылыми әдебиетті жастанып оқитын көрінеді. Осының арқасында Британдық Кеңес өткізетін Going Global Partnerships бағдарламасы аясындағы 10 қазақстандық университеттің бірі болып тарихта қалды. Ұлыбританияның Портсмут университетімен бірге бірлескен зерттеулер жүргізіп, трансұлттық білім берудің стратегиялары мен жобаларын даярлауға әзір.
Аяулым СОВЕТ,
Ortalyq.kz