Елімізде жедел жәрдем қызметінің қағидалары өзгеруі мүмкін

Денсаулық сақтау министрлігі Жедел медициналық көмек көрсету қағидаларына, оның ішінде медициналық авиация саласына, өзгерістер мен толықтырулар дайындады, деп хабарлайды ortalyq.kz Zakon.kz сайтына сілтеме жасап.

Атап айтқанда, жоба жедел медициналық көмектің құзыретінен 4 (төртінші) шұғыл санатты шақыруды алып тастауды және оны мобильді бригадаға емханаға беруді көздейді.

– Шұғылдықтың 4-санатына шақыртулар келіп түскен кезде ЖМК станциясының диспетчері автоматтандырылған басқару жүйесі арқылы шақыртуларды медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының (МСАК ұйымдары) мобильді бригадаларына олардың жұмыс уақытында (жұмыс күндері сағат 08:00-ден 18:00-ге дейін) береді, – делінген құжатта.

МСАК ұйымына қайта жіберілуге жататын шақыруларды тіркеу жұмыс күндері сағат 8.00-ден 18.00-ге дейін, сенбі күні сағат 8.00-ден 12.00-ге дейін жүзеге асырылады.

Жеделдіктің 4-ші санаты науқастың өмірі мен денсаулығына тікелей және ықтимал қатер болмаған кезде жедел аурудан немесе созылмалы аурудың өршуінен туындаған, ағзалар мен жүйелердің кенеттен және айқын бұзылуынсыз пациенттің жай-күйін көздейді:

– Жіті аурулар немесе өмірге қауіптің айқын белгілерінсіз созылмалы аурулардың асқынуы

– Терінің және теріастының жіті қабынған және аллергиялық аурулары

– Жеңіл жарақаттар (терең емес жарақаттар, күйіктер, соғып алу, жара)

– Созылмалы аурулардың салдарынан ауырсыну синдромы

– Құсу + сусызданудың жеңіл белгілерімен сұйық нәжіс

– Жүкті әйелдердің құсуы (12 аптаға дейін)

– Несеп шығару жүйесі ағзаларының созылмалы ауруларынан туындаған несептің жіті жүрмей қалуы

– Қан аралас несеп

– Босанулардан, жасанды түсіктерден кейінгі қабыну аурулары

– Тыныс алу жолдарынан басқа бөгде денелер

– Медициналық-санитариялық алғашқы көмек немесе стационар жағдайларында медициналық манипуляцияларды жүргізуді талап ететін өзге де жағдайлар

– Жануарлар мен жәндіктердің тістеп (шағып) алуы

– Артериялық гипертензия (криздің асқынуынсыз)

– Өздігінен түспейтін жоғары температура

Түсіндірілгендей, мұндай шешім жедел медициналық жәрдем станцияларының санитарлық автокөліктерінің жоғары тозуына және тапшылығына байланысты қабылданды. Бұдан өзге, қолданыстағы нормативтерге сәйкес ЖМК бригадаларымен, оның ішінде ЖМК дәрігерлерімен аз қамтылғандығы көрсетіледі. Осыған байланысты қоңыраулар мен кешігулердің жеделдіктің 1-3 санатына өсуі байқалады.

Негізінен қолайсыз жағдай Астана қаласында байқалады, онда «жолда» санитариялық автокөлік тек 26,8%, Ақтөбе – 65,5%, Ұлытау – 78,1%, Алматы – 78,4%, Жаңаөзен – 78,6%, Маңғыстау облыстарында – 79,5% құрады.

Сондай-ақ, жоба МСАК ұйымдары меншік нысанына және тіркелген халықтың санына қарамастан, олардың жұмыс уақытында шақыруларға қызмет көрсету үшін мобильді бригадалар құруы тиіс екенін көздейді.

Бұйрықтың қолданыстағы редакциясында жеделдігі 4 санаттағы бригадалар 35 мың тұрғынға шаққанда 1 бригада есебінен ұйымдастырылатыны көрсетілген.

Бұйрық жобасында көрсетілген мобильді бригада неғұрлым қолжетімді болу үшін 25 мың тұрғынға 1 бригада есебінен ұйымдастырылады.

Бұл ретте облыс орталықтарындағы облыстық станция және Республикалық маңызы бар қалалардағы қалалық станция өңірдегі жедел және шұғыл медициналық көмек қызметінің үйлестірушісі болып табылады.

Фельдшерлік және мамандандырылған (дәрігерлік) бригадалардың пациенттің орналасқан жеріне дейін ЖМКК диспетчерінен шақырту алған сәттен бастап келу уақыты:

Фельдшерлік және мамандандырылған (дәрігерлік) бригадалардың пациенттің орналасқан жеріне дейін ЖМКК диспетчерінен шақырту алған сәттен бастап келу уақыты:

1 шұғылдық санаты — он минутқа дейін;

2 шұғылдық санаты — он бес минутқа дейін;

3 шұғылдық санаты — отыз минутқа дейін;

4 шұғылдық санаты — алпыс минутқа дейін.

МСАК ұйымының мобильді бригадалары МСАК ұйымының қызмет көрсету аймағындағы адамдарға олардың жұмыс уақытында (сағат 08:00-ден 20:00-ге дейін) медициналық көмек көрсетеді.

ЖМКК бригадалары қызметкерлерінің өмірі мен денсаулығына қауіп төнген кезде МСАК мобильді бригадалары мен шақыруға қызмет көрсету аумақтық ішкі істер органдары өкілдерінің қатысуымен жүзеге асырылады.

Тексеру, аспаптық диагностика, жүргізілген емдеу іс-шараларының аясында немесе одан кейін пациенттің жай-күйінің динамикасы деректерінің нәтижелері бойынша осы жай-күйдің себептерін көрсететін алдын ала диагнозға сәйкес ЖМКҚ бригадасының фельдшері немесе дәрігері мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

– пациентті стационарлық көмек көрсететін медициналық ұйымға жеткізу;

– науқас қоңырау орнында қалды;

– науқас үйде қалды (тұрғылықты жері бойынша).

Емдеуге жатқызуды қажет етпейтін пациентті шақыру орнында немесе үйде қалдырған жағдайда МСАК ұйымының ЖМКК бригадасы немесе мобильдік бригадасы одан әрі МСАК ұйымына (тұрғылықты немесе тіркелген жері бойынша) жүгіну үшін медициналық ұсынымдар береді.

Науқас ауырған және оның үйде белсенді болуы қажет болған жағдайда учаскелік дәрігер, фельдшер немесе МСАК бригадасының дәрігері немесе МСАК ұйымының мобильді бригадасы МСАК ұйымына ақпарат (актив) береді және кодекстің 7-бабының 31) тармақшасына сәйкес бекітілген нысан бойынша пациентке арналған сигнал парағын толтырады.

ЖМКК бригадасы немесе МСАК ұйымының мобильді бригадасы пациентті стационарға тасымалдау туралы шешім қабылдаған жағдайда, ЖМКК диспетчері пациенттің жеткізілгені туралы стационардың қабылдау бөлімшесін хабардар етеді.

Құжат 8 қазанға дейін жария талқылау үшін «Ашық НҚА» сайтында орналастырылған.

Материалды әзірлеген Аида РАХЫМҚҰЛОВА