Қазақ жұрты мен сықпа құртына алғыс

Алғыс айту күні қарсаңында шағын шаһарда тұратын өзге этнос өкілдері қиын-қыстау кезеңде құшақ жая қарсы алған кеңпейіл, қонақжай қазақ халқына алғысын айтты. Игі шара Балқаш тарихи-өлкетану музейінде өтті. Жылылықтың лебі ескен жүздесуге тілі басқа, тілегі бір, жүзі басқа, жүрегі бір өзге ұлт өкілдері, үкіметтік емес ұйым төрағалары, ардагерлер және журналистер қатысты.

Тағдыр тәлкегімен Қазақ­стан жеріне еріксіз коныс аударған түрлі этностардың миллиондаған өкілдерінің құтты қонысына айналған қасиетті қазақ жері мен қонақжай қазақ халқына терең тағзымның белгісін осы күні көрсетті. Қазақ халқы қиын-қыстау заманда олардың басына түскен ауыртпашылықты қайыспай бірге көтере білгендігін жарыса жеткізді. Бұл бүгінгі таңда еліміздегі түрлі ұлт өкілдерінің арасындағы адамгершілік қарым-қатынастың өнегелі өлшеміне айналғандығын аңғартты.

Музей қызметшілері ұйымдас­тырған шарапатты шараға келген қаламыздың өндіріс және әлеуметтік салаларында еңбек еткен көптеген ұлт өкілдерінің бірқатарын таныдық. Олардың қатарында отбасылы Юрий Лим мен Анастасия Лим, Надежда Штейн, Ирма Мартынова, Магира Нозикова, Екатерина Пяткова, Людмила Корсун, Тамара Добровольская, Нина Матвеева, Роза Кемеле, Елизавета Васильевна бар.

– Бұл күнді тоспай, біздің ата-бабаларымызды өз туғанындай қабылдаған қазақтарға ризашылығымызды сәт сайын жеткізіп отырсақ артық емес. Осы күн тағдыр тоғыстырған Қазақстанның көпұлтты халқының ортақ тарихын құрметтеу күні болып бекітілгеніне шын қуаныштымын. Алғыс айту күні – қайырымдылық дәстүрлерін, әлеуметтік ынтымақты және өзара көмек көрсетуді қолдау күні. Халқымыз көп қасірет шекті. Менің әкем мен анам да сол уақыттағы солақай саясаттың сойылына ілігіп, Балқашқа жер аударылған. Балқашқа келмегенде, тірі қалмауы да мүмкін еді. Аш-жалаңаш келген ата-анама қорған болып, асын бөліп беріп, киімін кигізген, бауырындай құшағына қысқан сол уақыттағы қазақ жұртына алғысым шексіз. Қоңыраттың тумасы боламын. Біз барак үйде тұрдық. Үйдің бір жақ басында екі қазақ отбасы, екінші басында екі кәріс отбасы тұрды. Құрт жаяды, бидай қуырады, сонда қазақ, кәріс балалары айнала отыра қалып әлгі астарды бөле жейтін едік. Бірге ойнап, бірге ас ішіп жүрген соң ағайындылар деп ойласа керек. Кейін де біраз адам, «Аға-әпкелерің көп еді ғой, олар қайда?» деп сұрайтын болды. Осыдан-ақ, тату жандар болғанымызды аңғаруға болады. Мен өз отбасымның атынан, марқұм әкемнің, анамның атынан, қазақ еліне басымды иіп, алғыс айтамын. Бізді ажалдан құтқарған қазақ жұрты мен сықпа құрты, – деді Елизавета Васильевна.

Музейде тойланып жатқан алғыс арқалаған мерекеде дас­тархан кеңінен жайылды. Сонымен қатар, шаһарда достықты, бірлікті және ұлттық құндылықтарды дәріптеуге ар­налған мерекелік шара әр этнос өкілдерінің ән мен жырына ұласты. Алғыс айту күніне орай, құрт тарату рәсімі ұйымдастырылды. Және өзге ұлт өкілдері құрт жайып, шеберлік сыныбына қатысты.

– Бұл мерекеде құрт таратудың символдық мәні бар. Қиын-қыстау жылдарда түрлі этнос өкілдері қазақ жерінен пана тапқаны белгілі. Сол кезеңде қазақтар қамақта отырғандарға көмектескісі келеді. Алайда, көмектесейін десе, өздері қудалауға ұшырайды. Үлкендер ақылдасып, балаларға лагерьлерде жұмысқа жегілген тұтқындарға құрт лақтыртады. Олар құртты теріп алып, осы тағаммен жан сақтап, аман қалған. Мінеки, сондықтан да, «қазақтың құрты – алғыстың символы» деуге негіз бар, – дейді ұйымдастырушылар.

Айта кетейік, бір кездері елімізде тұрған отандастарымыздың сартап сағынышын сықпа құрт басып отыр десе, сенер ме едіңіз?! Шет елге қоныс аударған өзге ұлт өкілдері қазақ жерін сағынып, аулақтағы Арқа топырағынан пош­тамен құрт алдыратынын естіп, біз де елжіреген едік. Құт болып, ажалдан құтқарған қазақтың қасиетті тағамы құрттың дәмі өзге жұрттың таңдайынан ешқашан кетпек емес.

Нұрдос КӘРІМ,
БАЛҚАШ
Ortalyq.kz