Абайлаңыз, ботулизм!
Ботулизм – бұл жедел инфекциялық ауру. Бұл микроорганизм үйдегі консервілерде, сондай-ақ ысталған және кептірілген балықта, шұжықта, ветчинада болуы мүмкін. Ботулинум токсинінің әсерінен бұлшықеттер жұмысын тоқтатады және дененің әртүрлі бөліктерінде паралич пайда болады. 5-10% жағдайда пациенттер тыныс алуды тоқтатудан қайтыс болады.
Ауру вегетативті формалардың дамуы мен өсуіне және токсиннің пайда болуына қолайлы жағдайлар болған өнімдерді қолданған кезде пайда болады.
Ботулизмінің алғашқы белгілері қатты шаршау, әлсіздік және бас айналу, содан кейін көру қабілетінің нашарлауы, ауыздың құрғауы, жұтылу мен сөйлеудің қиындауы. Диарея, құсу, іш қату және кебулер де байқалады. Ауру өршіген сайын қол мен мойынның әлсіздігі пайда болуы мүмкін.
Инкубациялық кезең бірнеше сағаттан 2-5 күнге дейін созылады.
Егер жоғарыда аталған белгілер анықталса, өзін-өзі емдеуге болмайды. Мамандардың уақтылы білікті көмегі ғана Сізді әдеттегі өмір салтына қайтара алады.
Алдын алудың негізі — тамақтану гигиенасын сақтау, тамақ дайындау технологиясының сақталуын бақылау (әсіресе консервілеу) және оларды сақтау жағдайларын бақылау.
Алдын алу шаралары:
* Базарда және кездейсоқ адамдардан герметикалық жабық банкаларда үй консервілерін сатып алмаңыз. Көбінесе мұндай өнімдер гигиена мен температура режимін сақтамай дайындалады және сақталады.
* Кездейсоқ адамдардан үйде қақталған тағам өнімдерін сатып алмаңыз: ірі аяқтар, балық(әсіресе күміс тұқы және басқа балықтар қауіпті). Егер дұрыс қақталмаса, балықтың ішек споралары адамның бұлшық еттеріне оңай енеді.
* Үйде ет, балық, саңырауқұлақ, сәбіз, қызылша және аскөк қосылған герметикалық жабық банкаларда консервілерді дайындамаңыз. Бұл өнімдерді топырақтың ұсақ бөлшектерінен және ботулизм қоздырғыштарының спораларынан жуу қиын.
* Бұзылу және шірік белгілері бар тағамдарды консервілер дайындамаңыз.
* Жалпы қабылданған пісіру технологиясын ұстаныңыз: қажетті мөлшерде тұз бен сірке суын қосыңыз, жылу тәртібін сақтаңыз.
* Ісінген банкалардан консервіненген тамақты пайдаланбаңыз.
* Үйдегі консервілерді тек тоңазытқышта немесе жертөледе сақтаңыз.
* Қауіпті өнімдерден дайындалған консервілерді қолданар алдында 100(°C) температурада 15-20 минут өңдеңіз. Егер консервілерде токсин пайда болса, онда қайнату оны бұзады. Балалар әсіресе ботулинум токсиніне сезімтал, сондықтан олар үйде дайындалған консервілерді алдын ала термиялық өңдеуден кейін ғана жей алады
Егер сізде ботулизм деп күдіктенсеңіз – шұғыл медициналық көмекке жүгініңіз! Ерте емдеу қалпына келтіру мүмкіндігін арттырады және асқыну қаупін азайтады.
Е.БЕЙСЕМБАЕВ,
Шахтинск қалалық санитариялық-эпидемиялогиялық
бақылау басқармасының басшысы
