Маймыл шешегінің алдын алу жолдары

Ағымдағы жылдың 14 тамызында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы маймыл шешегінің өршуін халықаралық деңгейдегі төтенше жағдай деп жариялады. 2022 жылдың мамырында маймыл шешегі алғаш рет тіркелгеннен бері әлемде 120-дан астам елде 99 мыңға жуық жағдай тіркелді, оның ішінде 189 адам қайтыс болды.

Бүгінгі күні Қазақстан Республикасында маймыл шешегіне күдік бар аурудың бірде-бір жағдайы тіркелген жоқ, осы инфекцияны республика аумағына әкелуге жол бермеу мақсатында барлық қажетті профилактикалық іс-шаралар қабылданды. Санитариялық-карантиндік пункттерде жұқтырған адамдардың мемлекеттік шекара арқылы кіруінің алдын алу бойынша іс-шаралар жүргізіледі.

Маймыл шешегі (mpox) – ауру жұқтырған жануарлардан адамға таралатын және адамнан адамға зақымданған тері мен шырышты қабық арқылы таралуы мүмкін жұқпалы вирустық ауру.

Шешектің инкубациялық кезеңі 5-тен 21 күнге дейін болуы мүмкін.

Маймыл шешегінің жиі кездесетін белгілері:

• бетте, алақанда, табанда, денеде, перианальды немесе жыныс аймағындағы бөртпе;
• ауыз қуысының, көмейдің, жыныс мүшелерінің (жыныс мүшесінің немесе қынаптың), анустың шырышты қабығының ойық жаралы зақымдануы;
• дене температурасының жоғарылауы;
• лимфа түйіндерінің ісінуі;
• бас ауруы;
• бұлшықет және бел ауруы;
• әлсіздік;
• тік ішектің ауыруы және ісінуі (проктит);
• зәр шығару кезіндегі ауырсыну және қиындықтар.

Симптомдарды дұрыс емдеу және тері бөртпелері мен көздің зақымдануына күтім жасау ауыр медициналық асқынулардың дамуын болдырмауға көмектеседі.  Маймыл шешегімен ауыратын науқастар терінің зақымдануында қыртыстар пайда болғаннан кейін, олардың түсуінен және олардың астында терінің жаңа қабаты пайда болғаннан кейін жұқпалы болуды тоқтатады.

Инфекцияның таралуын болдырмау үшін эндемиялық елдерге (Африканың аймақтарына және маймыл шешегі тіркелген елдерге) баратын туристерге:

• басқа елге барар алдында осы аймақтағы эпидемиологиялық жағдай туралы ақпаратты тексеріп алыңыз, бұл сізге ықтимал қауіптерден хабардар болуға және қажетті сақтық шараларын қабылдауға көмектеседі;
• тері бөртпелері немесе аурудың басқа белгілері бар адамдармен және жануарлармен жақын қарым-қатынасты барынша азайту;
• жеке қорғаныс құралдарын қолдану,
• егер сізде ауру белгілері пайда болса, инфекцияның ықтимал таралуын болдырмау үшін басқа адамдармен байланыста болмау және дереу медициналық көмекке жүгіну;
• қолыңызды үнемі жуу және жанасатын беттерді өңдеу;
• егер сіз үйге келгеннен кейін 21 күн ішінде қызба, бас ауруы немесе лимфа түйіндерінің ісінуі сияқты белгілер, бөртпе пайда болса дереу дәрігерге қаралу;
• медициналық мекемеге барған кезде, дәрігер тәуекелді дұрыс бағалап, тиісті ем немесе тексеру тағайындай алатындай етіп, барған ел және кіммен байланыста болғаныңыз туралы хабарлау ұсынылады.

Еркін БЕЙСЕМБАЕВ,

Шахтинск қалалық санитариялық – эпидемиологиялық бақылау

басқармасының басшысы