Жіті ішек инфекцияларының алдын алу

Жаз мезгілінде қоршаған ортада жіті ішек инфекцияларының (ЖІИ) қоздырғыштарын сақтау және көбейту үшін ерекше қолайлы жағдайлар туындайды. Жаңбырмен топырақтан лас сулар шайылып, ашық су объектілері қауіпті болады.  Сондай-ақ, қоздырғыштардың тамақ арқылы берілуіне байланысты ЖІИ ауруының қаупі артады. ЖІИ микробтары термиялық өңдеуден  өтпейтін (пісірілмейтін, қайнатылмайтын) көкөністер мен жемістер арқылы беріледі. Ішек бактерияларының өмір сүруі мен көбеюі үшін өте қолайлы орта – сүт, сүт өнімдері, салқын тағамдар, салаттар және әртүрлі жартылай дайын тағамдар. Ауа температурасының жоғарылауымен тез бұзылатын тағамдарды сақтау мен сатудың температуралық жағдайларының бұзылу ықтималдығы артады, бұл ЖІИ тудыруы мүмкін.  Тамақ өнімдерінің ластануы тамақ өнімдерін дайындау, аспаздық және термиялық өңдеу кезінде жеке гигиена ережелерін бұзу (қолды жуу), тамақ өнімдері мен дайын тағамдарды тасымалдау, сақтау, өткізу ережелері мен мерзімдерін бұзу нәтижесінде болуы мүмкін.

Ағымдағы жылдың басынан бастап Шахтинск қаласы бойынша жіті ішек инфекцияларының екі жағдайы тіркелді. Ауруға ықпал еткен факторлардың ішінде: тағамдық фактор (көкөністер мен жемістер) – 100%-ды құрады. Бұл 2023 жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда 13,3%-ға төмендегені байқалады.

Жедел ішек инфекциясы – бұл әртүрлі микроорганизмдермен көбінесе асқазан-ішек жолдарының зақымдануын (қарапайым, бактериялар, вирустар) тудыратын жұқпалы аурулар тобы.

Барлық ішек инфекциялары микробтың – қоздырғыштың ауыз арқылы енуімен, оның ішекте белсенді көбеюімен сипатталады, содан кейін ол су, тағамдар, өнімдер, тұрмыстық заттар сияқты сыртқы ортаға шығарылады.

Инфекция жолдары:

Тағам арқылы: жеткіліксіз өңделген, сапасыз тағамдарды, сондай-ақ нашар жуылған көкөністерді, жемістерді, шөптерді тамаққа пайдаланған кезде.

Су арқылы: ЖІИ қоздырғыштарымен (вирустармен немесе бактериялармен) ластанған шикі суды тамаққа пайдаланған кезде

Тұрмыстық байланыста: ластанған қолдар, тұрмыстық заттар (төсек-орын, ішкиімдер, сүлгілер, ыдыс-аяқтар, ойыншықтар) арқылы.

Аурудың белгілері:

– Іштің ауыруы
– Диарея
– Жүректің айнуы
– Құсу
– Дене қызуы
– Бастың айналуы (бас ауруы)

ЖІИ алдын алудың негізгі ережелері:

– Өнімнің жарамдылық мерзіміне назар аударыңыздар.
– Жемістер, көкөністер мен шөптерді ағынды сумен жуыңыздар, қолданар алдында қайнаған сумен өңдеңіздер.
– Қарбыз мен қауынды кесілген түрде сатып алмаңыздар.
– Жеке гигиена ережелерін сақтаңыздар, қолдарыңызды үнемі сабынмен жуыңыздар.
– Тек қайнатылған немесе бөтелкедегі суды ішіңіздер.
– Азық түлікті тек сауда үшін рұқсат етілген жерлерден сатып алыңыздар.
– Жас аналар! Балаларды жасына қарай тамақтандырыңыздар.
– Тағамдарды, әсіресе ет, құс еті, жұмыртқа, балық және теңіз өнімдерін мұқият қуырып, қайнатыңыздар.
– Шикі және дайын өнім үшін әртүрлі кесу тақталары мен пышақтарды пайдаланыңыздар.
– Азық-түлік сақтау шарттарын сақтаңыздар.
– Тек рұқсат етілген тоғандарда шомылыңыздар!
– Тез бұзылатын өнімдерді тек тоңазытқышта, t + 2 + 6 градуста сақтау керек.
– Шикі тағамдар мен дайын тағамдарды бөлек сақтау керектігін ұмытпаңыздар, тек таза орау материалдарын қолданыңыздар.
– Қоқыс пен тамақ қалдықтарын жинамаңыздар, шыбындардың, кеміргіштердің және басқа жәндіктердің пайда болуына жол бермеңіздер.

Есіңізде болсын! Жеке гигиена мен алдын-алу шараларын орындай отырып, сіз өзіңізді ішек инфекцияларынан сақтайсыз!

Аурудың алғашқы белгілерінде дереу медициналық көмекке жүгініңіздер! Өздігінен емделмеңіздер!

Еркін БЕЙСЕМБАЕВ,
Шахтинск қалалық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау  басқармасының басшысы.