Мұндай сұмдыққа менің не қатысым бар ?.. (Ғибрат)

Бір күні бір шайтан жол жүріп бара жатып бір ауылға кез болады. Не де болса бір тынығып алайын деген ол бір үйдің жанындағы жайқалған ағаштың түбіне отырып, ағашқа арқасын тіреп дем алып отырады. Көңіл күйі орнында еді.

Қарап отырмай сол үйдің қорасында бір жас әйелдің бұзауын қазыққа байлап, сиыр сауып отырғанын ұзақтан бақылап қарап отырады. Әрине ол кей адамдардай әрдеңені бір түртіп қарап отырмайды. Жоспар құрып отырады. Аздан соң орнынан тұрып бұзаудың қазыққа байлаған жібін ептеп босатып қояды.

«Сол да әзәзілдік болып па?». Қоя тұрыңыз. Сөзімді бітірейін. Бұзау енесі сауылмай тұрып иітілу үшін емген болатын. Соның дәмі әрине аузынан кетер емес. Жас әйелдің жай сауып уақыт өткізіп тұрғаны оған ұнамай аздан соң тыпырши бастайды. Аздап босаған жіп әрлі берлі ойнаған кезде шешіле кетеді. Шауып тікелей енесін емуге ұмтылады.

Жақын қалғанда сүт тола шелекті қағып өте шығады да шелек аударылып кетеді. Еңбегінің еш болғанын көрген жас әйел ызаланып «кәрәң қалғыр» деп қолына түскен бір томар сексеуілді алып басына періп қалғанда жаңа туған бұзау серең етіп құлай кетеді.

Бұзауына тиіскенін көрген сиыр да қарап қалмай артқы тұяғымен теуіп кеп қалғанда тұяқтың ұшы маңдайына қатты тиіп жас әйел сол жерде жан тәсілім болады. Осы көріністі ұзақтан байқап қалған жас әйелдің қайынатасы бұған шыдай алмай үйінен оқтаулы білте мылтығын алып шығып сиырды атып кеп қалады. Мылтықтың жер жаңғырған дауысын үйде жатып естіген жас әйелдің күйеуі далаға атып шығады. Өз көзіне өзі сенбейді. Бір жерде серейіп бұзау, бір жерде теңкиіп сиыр өліп жатыр. Ал сол сиырды астында ғашық болып зорға қолы жеткен сүйгені өліп жатыр.

 «Бұл не деген сұмдық! Өз әкем әу баста қарсы болып, одан кейін үйге келін етіп түсіргенде де күнде әрдеңені бір сылтау етіп тиісе беруші еді. Ақыры атып тынған екен ғой. Ертеден қара кешке дейін шалдармен құмар қарта ойнайсың. Ал мен қалаға казиноға барсам оңдырмайсың» деп басын күні арақ таппай жаза алмай отырған баласы мына қорлыққа шыдай алмай жығылғанға жұдырық деп қалтасынан казинодан ұтып алған ақшаға сатып алған су жаңа тапаншасын қалтасынан шығарып әкесін көздемей-ақ атып жібергенде оқ тұп тура жүрегін тесіп өтіп, әкесінің артына бұрылып қарауға да, тілге келуге де шамасы келмей қолындағы білте мылтығымен бірге жерге сұлқ етіп құлап түсіп тілі кәлимаға келмей кетеді.

Баласы атуын атып қарайып қашанғы отырсын, аздан соң есін жиып қасына барғанда білте мылтықтың оғы перідей аппақ аруына емес, сиырға тигенін ал сиырдың тұяғы сол сұлуының маңдайына тигенін байқайды да өкіре жылап шашын қос қолымен жұла бастайды. Бірақ бұдан әрі төзе алмай өз өзіне қол жұмсап әлгінде ғана құтырған дене сұлайып жансыз қалады. 

Осынау оқиғаны ағашқа сүйеніп отырып театрда отырғандай сүйсіне қызықтаған әзәзіл шайтан бәрі бітіп, «шымылдық» түрілгенде:

 «Осындай пәлені өздері істеп ап, ақыр соңында маған жабады ғой. Онысы несі екен? Мұндай сұмдыққа менің не қатысым бар дейсің? Бар болғаны бұзаудың қазыққа байланған жібін аздап босатқаным болмаса. Осы адамдар да ес жоқ әй» деп орнынан еріне, есіней тұрып әрі қарай қара жолға түсіп, құйынға айналып кете барады.